Nieuwsmedia

Het hoofd koel

het hart warm

De Volkskrant vierde in 2021 het honderdjarig bestaan. Een overlever maar geen meeloper, schrijft hoofdredacteur Pieter Klok.

Pieter Klok (49)

hoofdredacteur de Volkskrant sinds 2019, waar hij sinds 2000 voor werkt. Hij was ook adjunct-hoofdredacteur en verslaggever economie.

Op 1 oktober 1921 verschenen in Nederland De Locomotief, Het Overijsselsch Dagblad, De Maasbode, De Nieuwe Hoornsche Courant, De Standaard, De Opregte Steenwijkse Courant, De Preanger Bode, La Gazette de Hollande, Het Huisgezin, De Tijd, De Banier, Het Vaderland, De Vrije Socialist, Het Nieuwsblad van het Zuiden, Voorwaarts en nog minstens vijftig andere ‘couranten’. En ook, voor het eerst als dagblad, de Volkskrant, een klein clubblad voor katholieke arbeiders met een paar duizend abonnees. Waarom zijn, op een paar na, al die kranten dood en begraven en heeft juist deze krant alles overleefd?


De naam is goed natuurlijk. Een Volkskrant kan bijna niet ten onder gaan, het is immers de krant van het volk. Zolang er een volk is, zal er een Volkskrant zijn.

De krant heeft ook sterke hoofd­redacteuren gehad. De belangrijkste was misschien wel Joop Lücker, die het katholieke clubblaadje na de oorlog in een mum van tijd uitbouwde tot een massamedium.


De Volkskrant bleek door de jaren heen goed in staat om zich in de lezers te verplaatsen en bleef ook naar anderen kijken om bij te leren. De digitalisering stelt de krant nog beter in staat om te begrijpen wat de lezers van ons willen. Data-experts kunnen heel precies meten wat ze lezen en wat niet en dankzij sociale media weet de redactie ook precies wat ze ervan vinden.

1921

opgericht in

5.009.000

Merkbereik

350.000

(print, hybride en digitaal)

Totaal abonnementen

groei totaal aantal abonnementen

Darwin

De wetten van Darwin zijn ook op kranten van toepassing. Zij die zich het snelst aanpassen aan veranderende omstandigheden, hebben de grootste kans om te overleven. Maar een krant moet geen meeloper zijn die zich naar de laatste mode voegt. Een redactie heeft een hart nodig, moet weten waarom ze uiteindelijk op aarde is.


Houd het hoofd koel en het hart warm, is het motto waaronder wij ons werk doen. Daarachter ligt ambitie om bij te dragen aan een gezonde samenleving waar mensen op een prettige manier met elkaar omgaan. Als er een constante is in de geschiedenis van de krant, dan is het dat ze altijd de democratie heeft proberen te versterken, door ervoor te zorgen dat het maatschappelijke debat over de echt belangrijke kwesties ging, op basis van goede informatie en goede argumenten. Dat iedereen zich gehoord voelt ook, zodat de samenleving niet uit elkaar groeit.


In de eerste jaren deed de krant dat door de lezers de juiste standpunten voor te schotelen. De laatste decennia doet ze dat vooral door hen zo goed mogelijk te informeren zodat ze zelf een standpunt kunnen bepalen.

Democratie

Toen de Volkskrant werd opgericht, was de toen nog prille democratie - het algemeen kiesrecht was in 1919 ingevoerd - kwetsbaar. De oprichters waren vooral bang dat de katholieke arbeiders in handen van de communisten werden gedreven. Later kreeg de angst voor het fascisme de overhand.


Nu is de democratie opnieuw in het gedrang. In de VS, in Oost-Europa, maar ook hier. Het is niet voor niets dat er buitengewone belangstelling is voor het interbellum: opnieuw is er angst dat de extremen de macht grijpen. De missie van de Volkskrant om de democratie te beschermen, is daarmee minstens zo belangrijk als in 1921. De krant kan er nog eeuwen mee vooruit.

Happy

Birthday!

Behalve de Volkskrant (100 jaar) vierden in 2021 nog meer kranten van DPG Media een jubileum. Het Deense Weekendavisen bestond 50 jaar, het Algemeen Dagblad 75 jaar, Het Parool (opgericht in het oorlogsjaar 1941) 80 jaar en het Brabants Dagblad zelfs 250 jaar. Ter gelegenheid hiervan bracht koning Willem-Alexander in juli 2021 een bezoek aan de redactie in Den Bosch om daar in gesprek te gaan met redacteuren en lezers. Hij beëindigde zijn werkbezoek met een hoopvolle boodschap. “Op naar de volgende 250 jaar!”

De kranten in 2021

Berlingske: 272 jaar (1749)

PZC: 263 jaar (1758)

Brabants Dagblad: 250 jaar (1771)

Tubantia: 177 jaar (1844)*

de Gelderlander: 173 jaar (1848)

BN DeStem: 161 jaar (1860)*

Het Laatste Nieuws: 133 jaar (1888)

de Stentor: 118 jaar (1903)*

Eindhovens Dagblad: 110 jaar (1911)

B.T.: 105 jaar (1916)

de Volkskrant: 100 jaar (1921)

Het Parool: 80 jaar (1941)

Trouw: 78 jaar (1943)

Algemeen Dagblad: 75 jaar (1946)

Weekendavisen: 50 jaar (1971)

De Morgen: 43 jaar (1978)


* fusiekrant